ਜੇਕਰ ਪਿਛਲੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਜਿਸ ਦੀ ਸੱਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਦਾ ਲੋਕਲ ਬਾਡੀ ਚੋਣਾਂ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਾਜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਅਕਾਲੀਆਂ ਦੇ ਰਸਮੀ ਗੜ੍ਹ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਚ ਵੀ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਥੇ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਬਾਦਲ ਹਨ, ਜੋ ਖੁਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਪੂਰਾ ਜ਼ੋਰ ਲਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਠਾਨਕੋਟ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵੀ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਭਾਜਪਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸੰਨੀ ਦਿਓਲ ਦੀ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਸੀਟ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਪਠਾਨਕੋਟ ਤੋਂ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਸ਼ਵਨੀ ਸ਼ਰਮਾ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਸੀਨੀਅਰ ਭਾਜਪਾਈ ਸਨ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮ ਸਨ।
ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਵਖਾਇਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੰਮ ਗਿਣਵਾਉਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁੱਕਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਨਿਗਮ ਉਹੀ ਮਹਿਕਮਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਨਵਜੋਤ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜੀ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਅਕਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਦੱਸਣਾ ਆਸਾਨ ਵੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਹ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖਿਲਾਫ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਐਨਡੀਏ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਇਆ ਤੱਦ ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਭਾਜਪਾ ਤਾਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ਉੱਤੇ ਸੀ ਹੀ। ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਇਕ ਅਸਰ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਕਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਆਜ਼ਾਦ ਲੜੇ।
ਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੈ ਜਨਤਾ
ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਇਹ ਜਿੱਤ ਸੰਭਾਵਿਤ ਐਂਟੀਇੰਕਬੇਂਸੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਤਾਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਪਰ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਪੁਖਤਾ ਮੰਨ ਲੈਣਾ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਿੱਛਲੀ ਵਾਰ ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਨਿਗਮ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਲਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਿਧਾਨਸਭਾ ਚੋਣ ਵਿਚ ਉਹ ਨੰਬਰ 2 ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿਚ ਕੁਝ ਬੁਨਿਆਦੀ ਫਰਕ ਹੈ। ਅਕਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਨਾਲ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਸਨ। ਉਹ ਐਂਟੀਇੰਕਬੇਂਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ 4 ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਅਜਿਹੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਕਾਲੀ ਦਲ, ਭਾਜਪਾ ਤੇ ਆਪ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਤੇ ਭਾਜਪਾ 22 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੋਣਾਂ ਲੜੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੋਟ ਵੰਡੇ ਗਏ। ਭਾਜਪਾ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਉਤਾਰ ਸਕੀ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਉਸੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਕ ਤਾਂ ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਚੋਣ ਲੜ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਉਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦਾ ਜਗ੍ਹਾ-ਜਗ੍ਹਾ ਕਿਸਾਨ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਦੇ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤਲਾਸ਼ਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ ਦਬਦਬੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਹਾਰ ਜਾਣਾ ਉਸ ਦੇ ਲਈ ਵੱਡੇ ਖਤਰੇ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦਾ ਅਕਸ ਸੁਧਾਰਣਾ ਅਤੇ ਗੁਟਬਾਜ਼ੀ ਰੋਕਣ ਦਾ ਸਖਤ ਇਮਤਿਹਾਨ ਹੈ। ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਇਹ ਤਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨੰਬਰ 2 ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਸਿੱਧਾ ਵਿਕਲਪ ਉਹ ਅਜੇ ਨਹੀਂ ਬਣੀ ਹੈ। ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਆਉਣ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਸੋਚ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕੁਸ਼ਲ ਅਗਵਾਈ ਦਾ ਸੰਕਟ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਹੈ।
ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਉੱਤੇ ਅਸਰ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਕੈਪਟਨ ਉੱਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਇਹ ਜਗ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ। ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਤੈਅ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੀਆਂ ਚੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੀਨੀਅਰ ਕਮਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਨਚਾਹਿਆ ਨੇਗੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇਗਾ। ਸਿੱਧੂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਲਾ ਕਮਾਨ ਦਾ ਸਾਫਟ ਕਾਰਨਰ ਹੈ ਪਰ ਇੱਥੋਂ ਨਵੇਂ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕੋਮਲ ਰਵੱਈਆ ਰੱਖਣਗੇ ਜਾਂ ਸਖਤ ਹੋਣਗੇ ਇਹ ਵੀ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਤੈਅ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ 80 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਕੈਪਟਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਉਮੀਦ ਵੀ ਕਰੇਗੀ।
